📚 Báo cáo nghiên cứu của UNICEF và Bộ Giáo dục & Đào tạo Việt Nam (2023) đã chỉ ra một thực tế đáng chú ý: sức khỏe tâm thần của học sinh Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ môi trường học đường – nơi các em dành phần lớn thời gian phát triển và hình thành nhân cách. Nghiên cứu được thực hiện tại nhiều tỉnh thành, với đối tượng học sinh THCS và THPT, tập trung phân tích mối liên hệ giữa các yếu tố trong trường học và trạng thái cảm xúc, hành vi, khả năng phát triển toàn diện của học sinh.
🌷 Không khí trường học được xem là nền tảng của sức khỏe tinh thần. Đây là tổng hòa của mối quan hệ giữa học sinh – giáo viên – bạn bè, sự an toàn thể chất và cảm xúc, cùng mức độ công bằng, tôn trọng và tham gia của học sinh trong hoạt động học tập. Nghiên cứu cho thấy, học sinh cảm thấy được tôn trọng và lắng nghe có sức khỏe tâm lý tích cực hơn; ngược lại, bạo lực học đường, trêu chọc hay cô lập là những yếu tố gây căng thẳng và lo âu nghiêm trọng, khiến các em giảm hứng thú học tập và có xu hướng né tránh trường lớp.
🌟 Giáo viên giữ vai trò then chốt trong việc phát hiện sớm và hỗ trợ tâm lý học sinh. Theo báo cáo, có tới 92% giáo viên nhận thấy căng thẳng tâm lý ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng học tập của học sinh, nhưng chưa đến 40% trong số họ từng được tập huấn về nhận biết hoặc hỗ trợ học sinh gặp khó khăn cảm xúc. Điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết về đào tạo kỹ năng tư vấn học đường cơ bản cho giáo viên, đặc biệt ở bậc THCS – giai đoạn học sinh dễ tổn thương và thay đổi nhất.
🏡 Gia đình là vòng tròn an toàn đầu tiên của trẻ. Những học sinh có mối quan hệ gắn bó, thường xuyên được chia sẻ và khích lệ từ cha mẹ có nguy cơ thấp hơn trong việc phát triển các vấn đề tâm lý. Ngược lại, sự thiếu lắng nghe, kỳ vọng quá cao hoặc thiếu hiện diện của cha mẹ trong đời sống tinh thần khiến trẻ dễ rơi vào cảm giác cô lập, tự ti hoặc phản kháng. UNICEF khuyến nghị rằng nhà trường cần xây dựng cơ chế phối hợp hai chiều với phụ huynh trong việc theo dõi và hỗ trợ tâm lý học sinh.
Link: youtube.com/watch?v=TjlVFLQgpxM
(Trích khuyến nghị của UNICEF Việt Nam, 2023)
